İslam’da avcılık ve hükümleri
İster eti, ister derisi ve ister zararını önlemek için olsun, sahipsiz vahşi hayvanları avlamak mübahtır. Yani avlanmalarında dînî açıdan bir sakınca yoktur. Ancak avcılık bir cana kıyma, bir canlıyı öldürme, hatta bir nesli tüketme ve doğal dengeleri bozma anlamına geldiğinden, bu işi zevk ve eğlence için yapmamalı ve avlanmada aşırı gidilmemelidir.
Unutmayalım! Yaptığımız her işten sorguya çekileceğimiz gibi, yaraladığımız ve öldürdüğümüz her hayvandan dolayı da sorguya çekileceğimiz için, tetiği çekerken mahşer gününü hatırlayalım!
Yüce Allah buyuruyor:
Ölü hayvan (leş), kan, domuz eti, Allah’tan başkası adına kesilen, boğularak ölen, (taş ve sopa gibi küt bir cisimle) vurularak öldürülen, yukarıdan yuvarlanarak ölen, boynuzlanarak ölen ve yırtıcı hayvanların (parçalayıp bir kısmını) yediği hayvanlar haram kılındı. Ancak bunlara ölmeden yetişip kestikleriniz hariç (onlar helâl olur). (Mâide – 3)
Allah’tan korkan, helâl rızık arayan ve çoluk çocuğuna haram lokma yedirmek istemeyen avcıların, bu âyet-i kerîmedeki avcılıkla ilgili hükümleri öğrenmeleri zorunludur. Bu âyet-i kerîmede;
Kendiliğinden ölmüş ya da İslâmî kurallara göre kesilmemiş ölü hayvan leşleri haramdır. Akıcı kan, domuz eti ve Allah’tan başkası (örneğin, türbeler) adına kesilen hayvanlar haramdır. İp ile ya da suda boğularak ölen hayvanlar haramdır. Taş, sopa ve kürek gibi kesici olmayan küt bir cisimle vurularak öldürülen hayvanlar haramdır. Kendiliğinden yukarıdan yuvarlanarak ölü olarak aşağı düşen hayvanlar haramdır. Başka hayvanlar tarafından boynuzla vurularak ölen hayvanlar haramdır. Yırtıcı hayvanların saldırıp bir kısmını yedikleri hayvanlar haramdır. Ancak bunlara henüz ölmeden yetişilir ve İslâmî kurallara göre kesilirlerse helâl olur.
AVLANMA NASIL YAPILMALIDIR?
Avlanma, kesici, yaralayıcı, kan akıtıcı aletlerle, ateşli silahlarla, eğitilmiş av köpekleri, doğan, şahin ve atmaca gibi tırnaklı hayvanlarla yapılır.
Taş ve sopa gibi küt cisimlerle başına vurularak öldürülen hayvanların eti yenmez. Av köpeğinin ve tırnaklı kuşların da eğitilmiş olması şarttır.
Yüce Allah buyuruyor:
Allah’ın size öğrettiği av bilgileri ile eğiterek yetiştirdiğiniz av hayvanlarının sizin için tuttuklarından yiyin ve (eğitilmiş köpeği, kuşları ava gönderirken) üzerine Allah’ın ismini anın (Bismillah deyin). (Mâide – 4)
Av köpeği nasıl eğitilir?
Sahibi tut dediği zaman avı tutan, bırak dediği zaman avı bırakan ve tuttuğu avın etinden hiç yemeden sahibine getiren köpek, bu işlemi üst üste üç defa tekrarlayınca eğitilmiş olur. Şahin, doğan ve atmaca gibi tırnaklı kuşlar da, salındıktan sonra sahibinin gel demesiyle gelse ve bu işlemi üst üste üç defa tekrarlarsa eğitilmiş olur.
Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor:
Üzerine Allah’ın ismini anarak (Bismillah diyerek) eğitilmiş köpeğinle avladığın avın etini ye. Eğitilmemiş köpeğinle avladığın ava (eğer diri olduğu halde) yetişir ve Besmele ile kesersen onun etini de ye. (Buhârî – Müslim – İbni Mâce – Ebû Dâvûd – Nesâî)
Bir avın eğitilmiş köpek ve kuşlarla tutulması ya da silahla vurularak öldürülmesi için, insanlardan ürküp kaçan vahşi tabiatlı olması şarttır. Eti yenen bir hayvan yavru iken yakalanıp ehilleştirilse ve insanlardan ürküp kaçmasa, köpekle avlanamaz ve silahla vurularak öldürülemez. Bunların evcil hayvanlar gibi boğazlarından bıçakla kesilmesi gerekir, aksi halde etleri yenmez haram olur.
Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor:
Okunu atarken (silâhın tetiğini çekerken) onun üzerine Allah’ın adını an (Bismillah de). Eğer onu (vurduğun avı) ölmüş olarak bulsan da (etini) ye. Ancak onu (vurulan avı) suyun içinde ölmüş olarak bulursan, suda boğularak mı ya da senin okun (silâhın) ile vurularak mı? öldüğünü bilemeyeceğin için onu yeme! (Buhârî – Müslim)
Avcının silahı ile yaraladığı avının derhal peşine düşmesi gerekir. Eğer avcı yetişinceye kadar yaraladığı av karada ölse de eti yenir, canlı olarak yetişirse derhal Besmele ile koyun gibi boğazından kesmesi gerekir. Avcı silahı ile yaraladığı avının derhal peşine düşmeyip biraz eğlense ve sonra yaraladığı avını ölü olarak bulsa, silah ile vurularak mı ya da can çekişerek mi? öldüğü bilinemediğinden eti yenmez.
Havada uçarken vurulan bir kuş, ölü olarak yere düşse de eti yenir. Çünkü bunun başka bir alternatifi yoktur. Ancak havada uçarken vurulan bir kuş doğrudan yere düşmeyip, önce bir ağaca ya da kayaya çarptıktan sonra ölü olarak yere düşerse, silah ile vurularak mı ya da ağaca, kayaya çarparak mı öldüğü yani ölüm nedeni bilinmediği için eti yenmez.
Ahmet Tomor Hocaefendi – www.ihvanlar.net