Mahrem: Saygıya ve gizlenmeye değer şey, kendileriyle evlenmek haram olan yakın hısım, İslâm'ın kendileriyle evlenilmesini yasakladığı belli hısımları ifade eden bir fıkıh terimi. Çoğulu meharim gelir.

Na Mahrem ise tam tersi evlenmesi caiz olan, yabancı manasınadır.

Burada çok ince bir nokta var. Halkımız kendi mahallesindekini, akrabasını, komşusunu veya köylüsünü na mahrem olarak kabul etmemektedir. Yani kendi köyünden bir adamla çok rahat sohbet etmekte, diğer yabancılardan kaçmaktadır. Halbuki bu çok yanlıştır. Köylü de olsa, komşu da olsa hatta akraba da olsa Na Mahrem sınırı hepsini bağlar. Yani dayı kızı ile yoldan geçen herhangi bir bayanın, adam için veya kadın için Na mahremlik hususunda bir farkı yoktur.

Namahreme bakmak Hazreti Peygamber (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Efendimizin tabiriyle göz zinasıdır.1 Bu bakışın şehvetli veya şehvetsiz olması hükmü değiştirmez.

Namahrem yani nikâh düşen kadına bakmak, onunla el sıkışmak, şehevî arzuları kamçılayan sözleri söylemek veya dinlemek, böyle şeylerin peşinde dolaşmak zinaya sebep olan hareketler olduğu için bu hareketlere de mecazen zina denilmiştir. Özellikle bakmak... Çünkü göz nereye bakarsa gönül de oraya akar. Namahrem kadınlara bakmak: Şehevi arzuları tahrik etmesi, fitneye sebep olması ve gözün bakması zinaya mukaddime olması sebebiyle, gözün namahreme bakmaktan korunmasına büyük önem verilmiştir. Hatta:

“Mü'min erkeklere söyle! Gözlerini harama bakmaktan sakınsınlar ve ırzlarını korusunlar. Bu, kendileri için çok daha temiz bir harekettir. Gerçekten ALLAH Teâlâ, kullarının ne yapacaklarından hakkıyla haberdardır. Ve mü'min kadınlara da söyle! Gözlerini harama bakmaktan sakınsınlar, ırzlarını korusunlar...”2 ayet-i kerimelerinde, gözün namahreme, harama bakmaktan korunulması, cinsî uzuvların zinadan korunulması üzerine takdim edilmiştir. Zira zinaya sebep: Göz ile temastır.

Göz teması, bakışmalar zihin kirlenmelerine yol açmaktadır. Tehli-keli düşüşlere sebep olan zihin kirlenmesine karşı çok hassas olan Hz. Peygamber (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Efendimiz, Huzeyfe (Radıyallahu Anh) den rivayete göre:

“Harama bakış, şeytanın zehirli oklarından bir oktur. Kim ALLAH Teâlâ'dan korktuğu için onu terkederse, ALLAH Teâlâ, bu hareketine karşılık ona bir iman verir ki, o kimse, imanın tadını ta kalbinin derinlikliklerinde hisseder.” buyurmuşlardır.3

Cerîr b. Abdullah (Radıyallahu Anh): Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Efendimize âni bakıştan sordum. Bana:
“Bakışını hemen çevir!” buyurdu."4

Burada mevzubahis olan âni bakış, kasıtsız ve gayr-i irâdî olarak bir kadının görülüvermesidir. Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Efendimiz, herhangi bir yerde, ihtiyarsız olarak gözümüze ânîden çarpan bir kadına irâdî olarak bakmaya devam etmeyi yasaklamakta bakışlarımızı derhal çekmeyi emretmektedir. Böyle, göze birden ilişen kadına istem dışı olarak ilk bakmanın herhangi bir günahı yoktur. Ancak irâdî olarak bakmaya devam edilirse bu bakış haram hududuna girer ve günah işlenmiş olur. Nitekim Büreyde (Radıyallahu Anh) den rivayete göre, Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Efendimiz, Hazreti Ali (Radıyallahu Anh) Efendimize:
“Ey Ali, bakışına bakış ekleme. Zira ilk bakış sanadır, yani birinci bakış bağışlanmıştır ama ikinci bakış aleyhinedir.”5 buyurmuş, dönüp bakmak iradi olduğundan, o bakışın yazılacağına işaret etmiş, böylece harama götüren yolu baştan kapatarak zihni tertemiz temiz tutmak gerektiğine dikkat çekmiştir.

dipnot

(1) Müslim, Kader:5, No:21, 4/2047; Buhari, İsti'zan: 12, Kader: 9; Ebu Davud, Nikâh: 42; Ahmed b. Hanbel, 2/276, 317, 329, 343, 379, 431, 536; Beyheki, Es-Sünenü'1-Kübra, 7/89
(2) Nur Sûresi: 30-31
(3) Hakim, Müstedrek, 4/314
(4) Müslim, Âdâb 45, No:2159; Ebû Dâvud, Nikâh 44, No:2159; Tirmizî, Edeb: 29, No:2777
(5) Tirmizî, Edeb: 28, No:2778; Ebû Dâvud, Nikâh:44, No:2149

www.ihvanlar.net

Nikahsız kadına bakmak